رشته مهندسی برق ، گرایش ها ، محیط کار، درآمد و شخصیت مناسب
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که در کودکی به وسایل و تجهیزات الکترونیکی بوده اید احتمالا اگر شناخت کافی از رشته مهندسی برق داشته باشید میتوانید یک مهندس برق موفق باشید.ما در این مقاله مفصل قصد داریم صفر تا صد رشته مهندسی برق را برای شما عزیزان شرح دهیم.
شاید شما
- یک دانش آموز کنکوری باشید که به دنبال تحقیق و انتخاب رشته ی دانشگاهی خود باشید،
- یا یک دانشجوی مهندسی برق که در پی کسب اطلاعات بیشتر در مورد رشته ی برق هستید ،
- و شاید به عنوان والدین دانش آموز یا دانشجوی خود در پی کسب اطلاعات کافی برای کمک به آینده فرزند خود هستید
- و…
- در این مقاله به تمامی ابهامات ، سوال ها و تمام آنچه که در مورد رشته برق بدان نیاز دارید مورد بحث قرار خواهد گرفت.
تاریخچه برق
بشریت بابت پیشرفت خود مدیون افراد و مهندسان بزرگی است که در طول تاریخ با تلاش و پشتکار فراوان توانسته اند خدمات بزرگی را به جامعه جهانی اعطا کنند.
شاید نتوان به جرئت در مورد اینکه چه کسی این اختراع بزرگ را انجام داده است چرا که دست یابی به این موفقیت در واقع تلاش افراد بسیاری بوده است که راه یکدیگر را ادامه میدادند.
اما هر زمانی که اسم برق می آید نا خود آگاه ذهن همه ی ما سمت توماس ادیسون بزرگ میرود.در ادامه این تصور را هم مورد بحث قرار خواهیم داد
اگر مایل باشید گذری هرچند کوتاه به تاریخ داشته باشیم تا بیشتر با روند این اختراع بزرگ آشنا شویم.
گاهی عوام الناس تصور میکنند مخترع برق ادیسون بوده است در حالی که او چراغ لامپ برقی را اختراع کرد.در واقع الکتریسیته‌ای که اکنون به این گستردگی مورد استفاده‌ی بشریت است بر مبنای اکتشافات و اختراعات مایکل فارادی به وجود آمد.
البته از قدیم، حداقل به قدمت زمان یونانیان باستان، مردم می‌دانستند که با مالش بعضی اجسام به یکدیگر (مثلاً کهربا به پشم) خاصیتی در آنها به وجود می‌آید که در شرایطی از آنها جرقه‌های صداداری ساطع میشود.آنها ولی توجه چندانی به این پدیده ننمودند.در نیمه‌ی قرن هجدهم میلادی، بنیامین فرانکلین آزمایشی ترتیب داد.که نشان داد رعد و برقی که در ابرها ایجاد میشود جریانی است که میتوان آن را هدایت کرد.اما البته چنین جریانی بیش از آن شدید و غیر قابل کنترل بود که او بتواند از آن استفاده کند،اما آزمایش او حداقل ثابت کرد که رعد و برق پدیده‌ای الکتریکی است.
ولتا در ابتدای قرن نوزدهم میلادی دست به اختراع اولین باتری الکتریکی زد.باتری او برخلاف پدیده‌های تخلیه‌ی الکتریکی از نوع کهربا و رعد و برق قادر بود یک جریان الکتریکی پایدار تولید نماید.اما نخستین کسی که توانست به نحو کارآمد و قابل استفاده‌ای دست به تولید الکتریسیته بزند مایکل فارادی بود.
گرایش های رشته مهندسی برق
رشته ی مهندسی برق دارای 6 گرایش زیر است :
- کنترل
- قدرت
- مخابرات
- الکترونیک
- مهندسی پزشکی
- دیجیتال
لازم به ذکر است که گرایش دیجیتال به عنوان یکی از گرایش های خاص رشته برق فقط در دانشگاه صنعتی شریف وجود دارد.هم چنین مهندسی پزشکی فقط در دانشگاه های خاصی نظیر امیر کبیر دانشجو میپذیرد.
چهار گرایش اصلی قدرت ، مخابرات ، کنترل و الکترونیک تقریبا در تمامی دانشگاه هایی که پذیرش دانشجوی برق دارند وجود دارد که ما صفر تا صد هر گرایش نظیر بازار کار ، درآمد ، محیط کار ، دروس تخصصی و .. را شرح خواهیم داد.
گرایش قدرت
به جرئت میتوان گفت محبوب ترین گرایش بین دانشجویان در چند سال اخیر ، گرایش قدرت بوده است.دلایل زیادی برای این ادعا وجود دارد که در ادامه در هر بخش به آن خواهیم پرداخت اما شاید مهم ترین دلیل بازار کار فعلی این گرایش است.
همانطور که از نام این گرایش پیداست ، دانشجویان و مهندسان این گرایش اکثرا با ولتاژ های بالا و در کل تولید ، انتقال و توزیع برق سر و کار دارند.بحث های عایق و فشار قوی ، ماشین های الکتریکی ، موتور ها و ژنراتور ها ، ترانسفور ماتور ها و تبدیل انرژی از مباحث عمده ی این گرایش است.
کار در نیروگاه ها ، پست های فشار قوی و شرکت های توزیع برق از مهم ترین مشاغل فارغ التحصیلان این گرایش است.
گرایش مخابرات
به عقیده ی بسیاری از دانشجویان و اساتید ، رشته ی مهندسی برق ، سخت ترین رشته ی مهندسی است و گرایش مخابرات دشوار ترین گرایش این رشته ی محبوب است.
با توجه به نقش روزافزون ارتباطات و انتقال اطلاعات در زندگی بشری و نیز تنوع صنایع مخابراتی در داخل کشور، تربیت‌کارشناسانی متخصص در زمینه‌های شناخت نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره‌برداری، تجزیه و تحلیل و طراحی‌سیستم‌های مخابراتی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در مجموعه کارشناسی مخابرات تحت عناوینی همچون سیستمهای مخابراتی،پردازش سیگنال، آنتن، میدانها و امواج، انتشار امواج، خطوط انتقال، مایکروویو، سوئیچینگ الکترونیک، سیستمهای تلویزیون، مخابرات نوری، شبکه‌های مخابرات کامپیوتری، رادار و مخابرات ماهواره‌ای، دانشجویان مسائل و فنون انتقال اطلاعات در سیستمهای رادیویی، کابلها و فضا را مورد مطالعه قرار داده و علاوه بر آن درباره قطعات، مدارها و سیستمهای مختلفی که در مخابرات به کار برده میشود آموزش می‌بینند.
در حال حاضر در گروه مخابرات در زمینه‌های زیر فعالیت‌های آموزشی تحقیقاتی صورت می‌گیرد :
- سیستمهای مخابرات بی‌سیم و سیار
- شبکه های مخابرات نوری و سیستمهای دسترسی چند راهه
- مدارها و سیستمهای مخابراتی مایکروویو و امواج میلیمتری
- پردازش سیگنال های دیجیتال (صوت و تصویر)
- رمز نگاری و امنیت شبکه‌های مخابراتی
- شبکه مخابرات داده‌ها و مخابرات پهن باند
- سیستمهای رادار و مراقبت الکترونیک
- انتشار امواج رادیویی و الکترومغناطیس محاسباتی
گرایش کنترل در رشته مهندسی برق
مباحث و دروس متفاوت از ویژگی های برجسته ی این گرایش است. با توجه به اینکه این گرایش ، عمدتا با مدلسازی برای کنترل هر وسیله سر و کار دارد ، نزدیک ترین گرایش برق به رشت مهندسی مکانیک است.شما به عنوان مهندس برق کنترل بایستی توانایی تجزیه و تحلیل رفتار های سیستم های مختلف را داشته باشید.
در سیستمهای پویا نظیر سیستمهای الکتریکی، مکانیکی و بیولوژیکی که متغیر با زمان بوده و اغتشاشات متعددی نیز بر آنها اثر میکنند، مسئله کنترل خودکار و تغییر رفتار سیستم برای نزدیک کردن پاسخهای آنها به مقادیر مطلوب مورد نظر میباشد. هدف از گرایش کنترل در دانشکده مهندسی برق، آشنایی دانشجویان با چگونگی تحلیل و مدلسازی سیستمهای پویا و معرفی اصول طراحی و نحوه استفاده از سیستمهای کنترل خودکار برای بهبود رفتار این گونه سیستمها میباشد. به علاوه، باتوجه به قابلیتهای نوینی که در طی دهه‌های اخیر در پردازش اطلاعات توسط کامپیوتر به وجود آمده است، کاربرد کامپیوتر در شبیه‌سازی رفتار سیستمهای پویا قسمتی از برنامه آموزشی مجموعه کنترل را تشکیل می‌دهد. کاربرد سیستمهای مختلف کنترل در کارخانه‌ها و مراکز صنعتی و واحدهای خدماتی، نیروگاهها، سیستمهای هوا – فضایی، مهندسی پزشکی و حتی اقتصاد و مدیریت صنعتی، بخشی از کاربردهای متنوع مجموعه کنترل در صنایع مختلف است.
گرایش الکترونیک
جذاب اما پیچیده ، محبوب اما پر دردسر ، تمام آن چیزی ک میتوان در مورد این گرایش کاملا خاص گفت.دانشجویان این گرایش با مباحثی سر و کار دارند که بیشتر از هر گرایشی نیاز به تجزیه و تحلیل مدارات الکتریکی دارند.فارغ التحصیلان این گرایش باستی قادر به طراحی مدارات الکترونیکی باشند چرا که از عمده ترین مباحث این گرایش است.
الکترونیک نوین به وجود آورنده سیستمها و ابزارهای پیچیده‌ای است که در بسیاری از مصارف زندگی روزمره و شاخه‌های مختلف صنعت، پزشکی و مهندسی مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف از ارائه این مجموعه تربیت کارشناسانی در زمینه شناخت نحوه عملکرد، چگونگی نگهداری بهره‌برداری، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمهای الکترونیکی در واحدهای مختلف صنعتی و خدماتی کشور است. برای این منظور، در این مجموعه دانشجویان با فیزیک ادوات نیمه‌هادی، ساختمان و طرز کار عناصر الکترونیکی مانند انواع ترانزیستورها، دیودها و مدارهای مجتمع و نیز آنالیز مدارها و سیستمهای الکترونیکی آشنا می‌شوند. جهت تجزیه و تحلیل این سیستمها از روشهای کلاسیک و نیز از روشهای مبتنی بر محاسبات کامپیوتری استفاده فراوان میشود.
فضای دانشگاهی دانشجویان مهندسی برق
همانظور که قبلا اشاره کردیم ، به علت پرطرفدار بودن این رشته و همچنین وجود 4 گرایش های زیاد ، تعداد دانشجویان این رشته در دانشگاه زیاد است. به همین علت معمولا رقابت علمی سختی میان دانشجویان برای کسب معدل بالاو موفقیت در دروس تئوری و عملی وجود دارد.
دانشجویان موفق در این رشته ابتدا با تسلط بر دروس و مباحث تئوری برق ، دانسته های خود در دروس عملی را مورد آزمایش قرار میدهند.
همین دروس عملی باعث میشود که دانشجویان برق عمده ی فعالیت های خود را گروهی و با هم فکری هم انجام دهند و اغلب روابط نزدیکی بین دانشجویان این رشته وجود دارد.
ویژگی های یک مهندس برق موفق
داشتن مهارت و تخصص از مهم ترین عوامل موفقیت شغلی محسوب می شود. امروزه تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی افزایش زیادی یافته ولی تعداد افرادی که در حوزه تخصصی خود مهارت و تخصص خوبی داشته باشند، بسیار کم است. به عبارتی حتی در شرایط فعلی بازارکار نامناسب کشور، یک مهندس برق که با علاقه وارد این حوزه شده و مهارت و تخصص خوب و مناسبی کسب کند، به راحتی می تواند موقعیت های شغلی ایده آل همراه با درآمدی عالی به دست آورد.
برخی از مهارت ها و توانمندی های کلی لازم برای یک مهندس برق عبارتند از :
- استعداد خوب در ریاضیات، فیزیک و کامپیوتر
از آنجا که پایه اصلی شغل مهندسی برق بر این علوم بنا شده است تسلط بر این علوم از واجبات برای هر دانشجوی رشته مهندسی برق است . - توانایی تحلیل مشکلات و ارزیابی راه حل ها – مهندس برق در پروژه های مختلف دائما در معرض اتفاقات و مشکلات مختلف قرار دارد که باید بتواند به خوبی آنها را شناسایی، تحلیل و رفع کند.
- مهارت خوب در تصمیم گیری
مهندس برق معمولا در کار خود مسئول واحد یا پروژه ای می باشد که برای بخش های مختلف آنها باید در زمان مناسب بهترین تصمیم را بگیرد تا کارها به خوبی پیش برود. - مهارت های ارتباطی عالی – برای ارتباط مناسب و همکاری با مدیران و تکنسین های شرکت و پروژه ها
- توانایی برنامه ریزی و اولویت بندی موثر کارها – به دلیل حساس بودن و پراهمیت بودن شغل مهندسی برق، باید برای کارها و وظایف با توجه به حساسیت و اولویت آنها به درستی برنامه ریزی انجام شود.
- مهارت های کار تیمی
تقریبا تمامی زمینه های کاری برای یک مهندس برق به صورت تیمی است و شما باید قادر باشید هم با دیگر مهندسان برق و هم با سایر مهندسان رشته های دیگر تعامل و همکاری داشته باشید - آگاهی کامل از قوانین ایمنی و سلامت در این حوزه – حوزه برق و الکترونیک با خطرات زیادی برای افراد پیش رو است. بنابراینمهندس برق برای حفظ سلامت خود و سایرین باید با کلیه قوانین و دستورالعمل های حفاظتی و ایمنی آشنا بوده و آنها را بکار گیرند.
- داشتن مهارت های مربوط به نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق
نرم افزارهای تخصصی رشته مهندسی برق
امروزه نرم افزارهای رایانه ای یکی از مهم ترین ابزارهای کمکی مهندس برق است که یاریگر او در رسیدن به اهدافش می باشد. اگر به بررسی اجمالی آگهی های استخدامی مهندس برق در شرکتها و موسسات معتبر بپردازید، متوجه خواهید شد اکثر کارفرماها، شرکت ها و سازمان ها، یکی از شرایط جذب مهندس برق را تسلط بر نرم افزارهای مربوط به حوزه مهندسی برق قرار داده اند.
بنابراین اگر می خواهید در شغل مهندسی برق موفق باشید، به راحتی و سریعا بتوانید شغل مناسب و پردرآمدی را در حوزه تخصصی خود یعنی مهندسی برق پیدا کنید و یا اگر شاغل در این حوزه هستید و می خواهید پله های ترقی را سریعتر طی کنید، مطمئن باشید یادگیری نرم افزارهای تخصصی مهندسی برق یکی از راه های اصلی و مطمئن برای شماست.
معرفی نرم افزار های رشته مهندسی برق
اگر نیاز به اطلاعات بیشتری برای شناخت بیشتر نرم افزار های رشته مهندسی برق داریک کلیک کنید
مهم ترین نرم افزارهای تخصصی و کاربردی مهندسی برق عبارتند از :
- میکروکنترلر AVR
- نرم افزار ETAP
- نرم افزار LabVIEW
- نرم افزار BASCOM
- نرم افزار Desginer 555
- نرم افزار Proteus
- نرم افزار Protel
- نرم افزار Pspice
- نرم افزار۸۰۵۱ IDE )8051 Integrated Development Environment )
- نرم افزار Franklin
- نرم افزار CYME PSAF
- نرم افزار Dialux
- نرم افزار Orcad
- نرم افزار Electrical Calculation
- نرم افزار IC-Databook
- نرم افزار MATLAB
- نرم افزار MiscEI
محیط کار و فرصت های شعلی رشته مهندسی برق
اگر به اطراف خود نگاهی بیندازید مطمئنا متوجه این موضوع خواهید شد که تصور زندگی بدون برق غیر ممکن است.
هرچه به جلو تر میرویم ، وابستگیمان به انرژی برق بیشتر و بیشتر میشود.دنیای مدرن امروز بخش عظیمی از پیشرفت خود را مدیون انرژی برق و مهندسان این رشته است.
پس با تکیه بر استدلالات بالا میتوان اینگونه برداشت کرد که فرصت شغلی مناسبی برای یک مهندس برق در ایران و جهان وجود دارد اما باید این نکته را در نظر گرفت که با توجه به تعداد فارغ التحصیلان بالای این رشته ، دانشجویانی شغل های بهتر با درآمد بالاتر بدست می آوردند که در تخصص هم از بقیه بهتر و بالاتر باشند.
در جوامع پیشرفته نظیر آمریکا و آلمان درآمد میانگین سالیانه یک مهندس برق چیزی حدود 100 هزار دلار است که وقتی این رقم را با سایر درآمد ها مقایسه میکنیم ، متوجه با اهمیت بودن آن خواهیم شد.ولی در ایران آمار دقیقی از میزان درآمد این رشته موجود نیست اما با یقین میتوان به درآمد بالای این رشته ی مهندسی صحبت کرد.
مهندسی برق پسرانه یا دخترانه ؟
باور عموم این است که مهندسی برق یک رشته ی پسرانه و مردانه است اما من با تجربه ی چند ساله چه در دانشگاه و چه در محیط کار شاهد مهندسین خانوم هستم که اتفاقا بسیار فعال و کارآمد هستند.اما نباید این نکته را فراموش کرد که شاید در برخی از محیط های کاری چندان مناسب حضور خانوم ها نیست و مردان کارایی بیشتری دارند و بالعکس این موضوع نیز صادق است.پس زیاد نگران این موضوع نباشید.
مطالب زیر را حتما بخوانید:
چنانچه دیدگاهی توهین آمیز باشد و متوجه اشخاص مدیر، نویسندگان و سایر کاربران باشد تایید نخواهد شد. چنانچه دیدگاه شما جنبه ی تبلیغاتی داشته باشد تایید نخواهد شد. چنانچه از لینک سایر وبسایت ها و یا وبسایت خود در دیدگاه استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد. چنانچه در دیدگاه خود از شماره تماس، ایمیل و آیدی تلگرام استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد. چنانچه دیدگاهی بی ارتباط با موضوع آموزش مطرح شود تایید نخواهد شد.
بسیار زیبا